วันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2563 ดร.จรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี ประธานกรรมการมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ เป็นประธานในพิธีเปิดค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” ประจำปี 2563 โดยมี นายอนุชา บูรพชัยศรี เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ นายอำนาจ วิชยานุวัติ เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (เลขาธิการ กพฐ.) นายอโณทัย ไทยวรรณศรี ผู้อำนวยการสำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา สพฐ. รวมถึงผู้แทน 13 องค์กรร่วม ผู้บริหารสถานศึกษาและนักเรียนสังกัด สพฐ. ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร รวม 120 คน เข้าร่วมในพิธี ณ สวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ เขตจตุจักร กรุงเทพฯ
ดร.จรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี ประธานกรรมการมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ กล่าวว่า โครงการค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” เป็นโครงการที่มีประโยชน์ต่อการพัฒนาเยาวชนของชาติให้สามารถดูแลและพัฒนาตนเองได้ มีศักยภาพในการเผชิญกับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต อันเป็นแนวทางสู่ความมั่นคงและยั่งยืนของชาติตาม “ศาสตร์พระราชา” ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พร้อมทั้ง “สืบสาน รักษา และต่อยอด” ตามพระราโชบายของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และ“แผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร” ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงพระกรุณาพระราชทานพระราชานุญาตให้โครงการค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” เป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติ ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ
“นอกจากนี้โครงการค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติฯ” ยังเป็นโครงการที่สอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี “ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” ที่มีเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนบนพื้นฐานไม่ว่าทางเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และคุณภาพชีวิต อันนำไปสู่ความยั่งยืนเพื่อคนรุ่นต่อไปอย่างแท้จริง ซึ่งนายกรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา เห็นชอบที่หน่วยงานภาครัฐ 10 หน่วยงาน ร่วมกันบูรณาการสนับสนุนมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ดำเนินโครงการค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติฯ” ที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ จึงยินดีให้สำนักนายกรัฐมนตรีประสานงานเพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนให้โครงการนี้ เป็นโครงการที่ยั่งยืนสืบไป” ดร.จรัลธาดา กล่าว
ทางด้านนายอำนาจ วิชยานุวัติ เลขาธิการ กพฐ. ได้รายงานผลการดำเนินโครงการที่ผ่านมาว่า สพฐ. ดำเนินงานโครงการค่าย “เยาวชน…รักษ์พงไพร เฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” มาจนถึงปีนี้เป็นปีที่ 6 (ตั้งแต่ปี 2558) ภายใต้ความร่วมมือกับมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ และภาคีเครือข่ายรวม 13 หน่วยงาน มีเยาวชนได้รับการพัฒนาตามโครงการฯ ไปแล้วมากกว่า 38,000 คน โดยนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการมีความรู้ความเข้าใจ ทักษะ และมีเจตคติที่ดี ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยมุ่งเน้น “สร้างจิตสำนึก รักษ์ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ปลูกฝังการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม แบบ Active Learning เรียนรู้จริงจากป่า สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน” เป็นการสร้างนักอนุรักษ์ตัวน้อย พัฒนาการคิด จิตสำนึก พัฒนาลักษณะนิสัย และพัฒนาทักษะชีวิต ให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำได้ พร้อมทั้งมีการพัฒนาครูและบุคลากรของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ให้มีความพร้อมในการต่อยอดขยายผลสู่ห้องเรียนและชุมชนได้ในวงกว้าง
สำหรับการดำเนินงานในปีที่ผ่านมา (2562) ซึ่งเป็นปีที่ 5 ของการทำโครงการฯ ได้ยกระดับคุณภาพการดำเนินงานมากยิ่งขึ้น โดยมีการใช้รูปแบบเครือข่ายเชิงพื้นที่เพื่อการพัฒนาฯ สู่ความยั่งยืน (Rakpongprai Network : RN) แบ่งเป็น 7 เครือข่ายทั่วประเทศ มีเจ้าภาพประกอบด้วย สพป.เชียงใหม่ เขต 1 สพป.ชัยภูมิ เขต 2 สพป.สระบุรี เขต 2 สพป.สมุทรปราการ เขต 1 สพป.อุทัยธานี เขต 2 สพป.ภูเก็ต และ สพป.สงขลา เขต 2 มีวัตถุประสงค์เพื่อขับเคลื่อนดำเนินงานโครงการฯ ในระดับพื้นที่ให้เกิดความยั่งยืนในวงกว้าง ยกระดับคุณภาพในการบูรณาการความร่วมมือของภาคีเครือข่าย การดำเนินงานด้วยฐานการวิจัย และการพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในพื้นที่ ประกอบด้วยครูวิทยากร จำนวน 600 คน ศึกษานิเทศก์ นักวิชาการศึกษา และผู้บริหารสถานศึกษา/เขตพื้นที่ จำนวน 434 คน ผู้แทนภาคีเครือข่ายในพื้นที่ จำนวน 620 คน รวมทั้งสิ้นจำนวน 1,654 คน
ในส่วนของการจัดค่าย ภาคีทั้ง 13 หน่วยงาน ได้ร่วมกันจัดค่ายใน 31 ศูนย์ทั่วประเทศ ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ – มิถุนายน 2562 รวม 124 ค่าย ซึ่งพบว่าเด็กและเยาวชนที่ได้เข้าร่วมกิจกรรมค่ายดังกล่าว จำนวน 7,551 คน มีความสุข มีความรู้ ทักษะ พฤติกรรม และค่านิยมที่ดีด้านความเคารพรักในสถาบันชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รวมถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้อย่างเหมาะสม พร้อมทั้งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน และครูอีกจำนวน 1,712 คน สามารถนำไปต่อยอดการเรียนรู้สู่ห้องเรียนชุมชนได้อย่างเป็นรูปธรรม นอกจากนี้ ยังมีการพัฒนาครูแกนนำนักสื่อความหมายรักษ์พงไพร สพฐ. จำนวน 50 คน เพื่อพัฒนาทักษะนักสื่อความหมายธรรมชาติ เสริมสร้างความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ตามแนวทางสืบสาน รักษา ต่อยอด รวมถึงพัฒนาแกนนำจิตอาสา เพื่อต่อยอดขยายผลกิจกรรมสู่นักเรียน โรงเรียน และชุมชน จำนวน 554 โรงเรียน และต่อยอดขยายผลโรงเรียนรักษ์พงไพร…สู่ความยั่งยืน อีกจำนวน 28 โรงเรียน
สำหรับความก้าวหน้าในปีที่ 6 พ.ศ. 2563 โครงการจะมุ่งเน้นหลักสูตรค่ายที่บูรณาการสหวิชาการ บนฐานทักษะการเรียนรู้สังคมและอารมณ์ ด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบ Active Learning โดยมีจุดเน้น 3 รักษ์ คือ รักษ์ชาติ รักษ์ศาสน์ รักษ์กษัตริย์ พร้อมทั้งมุ่งเน้นการต่อยอดขยายผลในวงกว้าง ด้วยรูปแบบเครือข่ายเชิงพื้นที่เพื่อการพัฒนาฯ สู่ความยั่งยืน (Rakpongprai Network) จำนวน 8 เครือข่ายทั่วประเทศ รวมถึงยกระดับการต่อยอดขยายผลด้วยระบบสารสนเทศออนไลน์ เพื่อสนับสนุนให้โรงเรียนสามารถนำกิจกรรมจากค่ายฯ ไปต่อยอดได้อย่างเป็นรูปธรรม ตอบสนองต่อยุทธศาสตร์ชาติและแผนแม่บทฯ เช่น สัดส่วนพื้นที่ป่าและพื้นที่สีเขียวทุกประเภท ประสิทธิภาพการจัดการขยะ ดัชนีตระหนักรู้ด้านสิ่งแวดล้อม และอัตราการขยายตัวของมูลค่าสินค้าเกษตรอัตลักษณ์พื้นถิ่น เป็นต้น
ในส่วนของกำหนดการจัดค่ายในปี 2563 ของทั้ง 31 ศูนย์ จะจัดขึ้นระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ – มิถุนายน 2563 ซึ่งค่ายแรกจัดขึ้นระหว่างวันที่ 17-19 กุมภาพันธ์ 2563 ณ สวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ แห่งนี้ โดยสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร เป็นผู้รับผิดชอบ ร่วมกับมูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ สำหรับงานในวันนี้มีนักเรียนในสังกัด เข้าร่วมจำนวน 82 คน พร้อมด้วยการสนับสนุนเป็นอย่างดีจากผู้บริหารสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร และผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัด อีกจำนวน 10 โรงเรียน
ข่าว : นางสาวอัจฉรา ทั่งโม
ภาพ : นายวุฒิภัทร ฤทธิจันทร์ /นายธวัชชัย โพธิ์ศรี
