วันที่ 19 ธันวาคม 2563 นายอัมพร พินะสา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (เลขาธิการ กพฐ.) เปิดเผยว่า จากกรณีที่มีกระแสวิพากษ์วิจารณ์การยกเลิกการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน หรือการสอบ O-NET ชั้น ป.6 และ ม.3 ในปีการศึกษา 2564 ซึ่งนายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (รมว.ศธ.) กำลังพิจารณาอยู่ในขณะนี้ โดยวิจารณ์ว่ามีการนำผลการทดสอบ O-NET ไปใช้ในทางที่ไม่เกิดประโยชน์กับเด็กนักเรียนนั้น
นายอัมพร ได้ชี้แจงในประเด็นนี้ว่า การทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ดำเนินการโดยสถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ซึ่งเริ่มมาตั้งแต่ปีการศึกษา 2548 มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบความรู้ และความคิดรวบยอดของนักเรียนในแต่ละช่วงชั้น ได้แก่ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่สะท้อนคุณภาพของผู้เรียนในภาพรวมของประเทศ ซึ่งผู้เรียนที่เป็นกลุ่มเป้าหมายในการทดสอบคือ ผู้เรียนที่มาจากสถานศึกษาในสังกัดต่าง ๆ ทั่วประเทศ ประกอบด้วย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กระทรวงกลาโหม กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน สังกัดสำนักงานตำรวจแห่งชาติ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น สำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร สำนักการศึกษาเมืองพัทยา และการจัดการศึกษาโดยครอบครัว (Homeschool)
ต่อมา เพื่อให้บุคลากรในทุกระดับของหน่วยงานเห็นความสำคัญของการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) รวมทั้งส่งเสริมให้หน่วยงานต่างๆ นำผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด กระทรวงศึกษาธิการและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จึงได้กำหนดให้ใช้ผลการทดสอบ O-NET เป็นองค์ประกอบหนึ่งในการตัดสินผลการเรียนของผู้เรียนที่จบการศึกษาตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 ระดับชั้น ป.6 ม.3 และ ม.6 โดยกระทรวงศึกษาธิการได้จัดทำประกาศกระทรวง จำนวน 2 ฉบับ คือ
1. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ ปี พ.ศ. 2555 กำหนดให้ใช้ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานในสัดส่วน 80 : 20 ประกาศ ณ วันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2555 และ
2. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ ปี พ.ศ. 2559 กำหนดให้ใช้สัดส่วนผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน 70 : 30 ประกาศ ณ วันที่ 29 มกราคม 2559
“พร้อมกันนั้น ยังได้มีการส่งเสริมสนับสนุนให้สถานศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และ สพฐ. วิเคราะห์ผลการทดสอบ O-NET ในปีการศึกษาที่ผ่านมา เพื่อวางแผนงานโครงการยกระดับผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติที่สอดคล้องกับสภาพปัญหาและสภาพบริบทของหน่วยงานอีกด้วย” เลขาธิการ กพฐ. กล่าว
