วันฉัตรมงคล เป็นวันสำคัญวันหนึ่งของชาติไทย ซึ่งมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระมหากษัตริย์ไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในรัชสมัยปัจจุบันของ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติและประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม พุทธศักราช 2562 ด้วยเหตุนี้ รัฐบาลจึงได้กำหนดให้วันที่ 4 พฤษภาคมของทุกปี เป็น “วันฉัตรมงคล” เพื่อให้ประชาชนชาวไทยได้ร่วมกันเฉลิมพระเกียรติและแสดงความจงรักภักดี
ขอบคุณภาพจาก : https://www.naewna.com/lady/802651
ขอบคุณภาพจาก https://www.prachachat.net/พระราชพิธีบรมราชาภิเษก/news-324708
ความหมายของ “ฉัตรมงคล”
คำว่า “ฉัตร” หมายถึง เครื่องสูงที่ใช้แสดงพระเกียรติยศของพระมหากษัตริย์
คำว่า “มงคล” หมายถึง สิริมงคล หรือความเป็นสิริมงคล
เมื่อรวมกันเป็น “ฉัตรมงคล” จึงหมายถึง ฉัตรอันเป็นสิริมงคล ซึ่งสื่อถึงการขึ้นครองราชสมบัติอย่างสมบูรณ์แบบตามโบราณราชประเพณี พร้อมด้วยพระราชอิสริยยศและพระราชอำนาจตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ
ขอบคุณภาพจาก https://www.thaipost.net/main/detail/64991
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นพิธีการสำคัญสูงสุดของชาติไทยที่จัดขึ้นเมื่อพระมหากษัตริย์องค์ใหม่ได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เพื่อประกาศการขึ้นครองราชย์โดยสมบูรณ์ตามโบราณราชประเพณี และเพื่อรับพระราชอำนาจในการบริหารราชการแผ่นดิน
พระราชพิธีประกอบด้วยลำดับขั้นตอนสำคัญ ได้แก่
- พิธีสรงน้ำมุรธาภิเษก: การชำระพระวรกายด้วยน้ำศักดิ์สิทธิ์เพื่อความบริสุทธิ์ก่อนรับราชาภิเษก
- พิธีถวายน้ำอภิเษก: น้ำพระพุทธมนต์จากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ทั่วประเทศ ถวายโดยพระสงฆ์
- การสวมพระมหาพิชัยมงกุฎ: เป็นเครื่องหมายแห่งพระราชอำนาจสูงสุด
- การเฉลิมพระปรมาภิไธย: การประกาศพระนามเต็มอย่างเป็นทางการ
พระราชพิธีเหล่านี้แสดงถึงความศักดิ์สิทธิ์ ความเป็นสิริมงคล และความพร้อมของพระมหากษัตริย์ในการทรงงานเพื่อประโยชน์สุขของปวงชนชาวไทย
ขอบคุณภาพจาก https://www.thaipost.net/main/detail/64991
หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง
พระมหากษัตริย์ไทยทรงยึดถือและดำรงอยู่ในหลักธรรมที่เรียกว่า “ทศพิธราชธรรม” อันเป็นหลักธรรมของพระราชาผู้ทรงธรรมในพระพุทธศาสนา ประกอบด้วยธรรม 10 ประการ ดังนี้:
- ทาน – การเสียสละเพื่อประโยชน์สุขของประชาชน
- ศีล – ความประพฤติชอบด้วยศีลธรรม
- บริจาค – การสละทรัพย์และผลประโยชน์ส่วนตนเพื่อส่วนรวม
- อาชชวะ – ความซื่อตรง สุจริต
- มัททวะ – ความอ่อนโยน สุภาพ
- ตปะ – ความเพียรพยายามและอดทน
- อักโกธะ – ความไม่โกรธ ให้อภัย
- อวิหิงสา – ความไม่เบียดเบียน
- ขันติ – ความอดกลั้น อดทนต่อความยากลำบาก
- อวิโรธนะ – ความยุติธรรมและไม่เอนเอียง
หลักธรรมเหล่านี้นอกจากจะเป็นแนวทางในการทรงงานของพระมหากษัตริย์แล้ว ยังเป็นแบบอย่างสำคัญแก่ผู้นำและประชาชนทั่วไป ในการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณธรรม
กิจกรรมในวันฉัตรมงคล
เนื่องในวันฉัตรมงคล หน่วยงานภาครัฐและประชาชนทั่วไปจะร่วมกันจัดกิจกรรมเพื่อเฉลิมพระเกียรติและแสดงความจงรักภักดี อาทิ:
- พิธีทำบุญตักบาตรถวายเป็นพระราชกุศล
- พิธีถวายพระพรชัยมงคล
- การประดับธงชาติและธงพระปรมาภิไธยตามอาคารบ้านเรือน
- การจัดนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับพระราชกรณียกิจ
สาระสำคัญ
วันฉัตรมงคลมิได้เป็นเพียงวันหยุดราชการ แต่เป็นวันแห่งการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ และเป็นโอกาสอันดีที่ปวงชนชาวไทยจะได้ร่วมกันน้อมนำหลักธรรมทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะ “ทศพิธราชธรรม” มาประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต เพื่อเสริมสร้างสังคมที่มีความเมตตา ยุติธรรม และยั่งยืน
แหล่งที่มา : สำนักพระราชวัง , เว็บไซต์พระลาน (phralan.in.th)
