เช้าวันนี้ (13 เมษายน) 2567) – สพม.สุรินทร์ ร่วมกับ 35 หน่วยงานราชการ รัฐวิสาหิจ องค์กรภาคเอกชนและภาคประชาชน น้อมรำลึกพระคุณผู้ก่อตั้งเมืองพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง ผู้ก่อตั้งและวางรากฐานการปกครองเมืองสุรินทร์ โดยได้ร่วมพิธีวางพวงมาลาที่จัดขึ้นเนื่องในวันที่ระลึกพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง และวันทำบุญเพื่อแผ่นดินไทย ประจำปี 2567 ณ บริเวณมณฑลพิธีอนุสาวรีย์พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์
โดย ดร.สำเริง บุญโต ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ (สพม.สุรินทร์) มอบหมายให้นายเทิดภูมิ ยั่งยืน รอง ผอ.สพม.สุรินทร์ เข้าร่วมในพิธีดังกล่าว พร้อมด้วยนายสุชาติ คำบุญฐิติสกุล ผู้อำนวยการกลุ่มบริหารงานการเงินและสินทรัพย์, นางปฤษณา อรรถเวทิน ผู้อำนวยการกลุ่มกฎหมายและคดี, นางสุภัตรา อัญภัทร์อริยกุล ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ, นางสาวกิระลักษณ์ ชุติกาญจน์กุลศิริ เจ้าพนักงานธุรการชำนาญงาน, นางสาวกนกกร ฝ่ายสิงห์ พนักงานราชการ, นางสาวรัตนาภรณ์ ไชยหาญ พนักงานราชการ, นางสาวสุชาดา สามาลย์ พนักงานราชการ เข้าร่วมในพิธีดังกล่าวด้วย
ทั้งนี้ ในการจัดงานวันที่ระลึกพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวางและวันทำบุญเพื่อแผ่นดินไทย จะมีกำหนดขึ้น ทุกวันที่ 13 เมษายน ของทุกปี โดยจะมีการประกอบพิธี ณ อนุสาวรีย์พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง ซึ่งได้ก่อสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2527 เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานและศูนย์รวมจิตใจของชาวสุรินทร์และบุคคลทั่วไป ได้กราบไหว้สักการะ อีกทั้งยังเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทิตา
นางสาวกนกกร ฝ่ายสิงห์ พนักงานราชการ
นางปฤษณา อรรถเวทิน ผู้อำนวยการกลุ่มกฎหมายและคดี
นายสุชาติ คำบุญฐิติสกุล ผู้อำนวยการกลุ่มบริหารงานการเงิน
และสินทรัพย์
นายเทิดภูมิ ยั่งยืน รองผู้อำนวยการ สพม.สุรินทร์
นางสาวกิระลักษณ์ ชุติกาญจน์กุลศิริ เจ้าพนักงานธุรการชำนาญงาน
นางสาวรัตนาภรณ์ ไชยหาญ พนักงานราชการ
นางสาวสุชาดา สามาลย์ พนักงานราชการ
น้อมรำลึกการปกป้องผืนแผ่นดินไทย
ซึ่งการประกอบพิธีในวันนี้นั้นดำเนินกิจกรรมแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ กำหนดการทางพิธีสงฆ์ และกำหนดการพิธีวางพวงมาลาถวายสักการะ
และได้รับเกียรติจากนายพิจิตร บุญทัน ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ ให้เกียรติมาเป็นประธานในการประกอบพิธี
เข้าใจประวัติศาสตร์เมืองจากคำกล่าวสดุดี โดยนายพิจิตร บุญทัน ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์
ครูบาใหญ่ของชาวช้าง นักรบ นักพัฒนา และผู้วางรากฐานก่อตั้งเมือง
3 ช่วงสมัยก่อร่างสร้างเมืองสุรินทร์ … จากหมู่บ้านสู่เมือง จวบจนเป็นจังหวัด
“จากหลักฐานที่ปรากฏทางประวัติศาสตร์ ในปีพุทธศักราช 2302 ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา เชียงปุมและพี่น้องได้ใช้ภูมิปัญญาวิชาคชศาสตร์อันเป็นเลิศ จับช้างเผือกซึ่งแตกโรงมาจากกรุงศรีอยุธยา นำน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายคืนสมเด็จพระบรมราชาที่ 3 พระที่นั่งสุริยาอมรินทร์ จึงได้พระราชทานบำเหน็จความชอบโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นหลวงสุรินทรภักดี ปกครองหมู่บ้านเมืองที
ต่อมาในปีพุทธศักราช 2306 จึงได้ขอพระบรมราชานุญาต ย้ายจากหมู่บ้านเมืองทีมาอยู่ที่บ้านคูปะทาย ซึ่งเป็นที่ตั้งเมืองสุรินทร์ในปัจจุบัน เนื่องจากเห็นว่าเป็นบริเวณที่มีลักษณะทางภูมิศาสตร์เหมาะแก่การตั้งบ้านเรือนอยู่อาศัย กอปรกับมีกำแพงคูเมืองล้อมรอบถึง 2 ชั้น เป็นปราการป้องกันข้าศึกได้อย่างดี
ต่อมาสมเด็จพระบรมราชาที่ 3 พระที่นั่งสุริยาอมรินทร์ ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกเป็นเมือง “ปะทายสมันต์” และเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น “พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง”
ในปีพุทธศักราช 2321 ซึ่งตรงกับสมัยกรุงธนบุรี ทางการได้เกณฑ์กำลังจากเมืองปะทายสมันต์ เข้าร่วมกับกองทัพหลวงของสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก และเจ้าพระยาสุรสีห์ ยกไปตีเมืองเวียงจันทน์ ต่อมาราวปีพุทธศักราช 2324 ได้ยกกำลังไปปราบจลาจลที่เมืองเขมร เมื่อเสร็จศึกสงครามเมืองเวียงจันทน์และเมืองเขมรแล้ว สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชจึงได้ปูนบำเหน็จเจ้าเมืองปะทายสมันต์ ให้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น “พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง”
และในปีพุทธศักราช 2329 ซึ่งตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่อเมืองปะทายสมันต์เป็น “เมืองสุรินทร์” ตามสร้อยบรรดาศักดิ์ของเจ้าเมืองตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา และปีพุทธศักราช 2451 ได้จัดตั้งเป็นจังหวัดสุรินทร์ตามการปรับปรุงรูปแบบการปกครอง
กำเนิดการก่อตั้งอนุสาวรีย์
ทั้งนี้ ในการจัดงานวันที่ระลึกพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวางและวันทำบุญเพื่อแผ่นดินไทย จะมีกำหนดขึ้นทุกวันที่ 13 เมษายน ของทุกปี ด้วยความสำนึกและตระหนักในพระคุณของพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง ลูกหลานและประชาชนชาวจังหวัดสุรินทร์ โดยการนำของนายพิศาล มูลศาสตรสาทร อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย และนายเสนอ มูลศาสตร์ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ จึงได้ดำเนินการก่อสร้างอนุสาวรีย์พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวางขึ้น เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานและศูนย์รวมจิตใจของชาวสุรินทร์และบุคคลทั่วไป ได้กราบไหว้สักการะ อีกทั้งยังเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทิตา โดยหล่อรูปเหมือนพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวางด้วยทองเหลืองรมควันดำ สูงขนาดเท่าครึ่งของคนจริง หรือประมาณ 2.20 เมตร
และได้วางศิลาฤกษ์เพื่อก่อสร้างอนุสาวรีย์แห่งนี้ ในวันที่ 18 สิงหาคม 2527 การก่อสร้างแล้วเสร็จและทำพิธีเปิดเมื่อวันที่ 13 เมษายน 2528 และเพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงบรรพบุรุษ ที่ได้สละชีพเพื่อปกป้องผืนแผ่นดินไทย ชาวสุรินทร์จึงได้ถือเอาวันที่ 13 เมษายน ของทุกปี เป็นวันที่ระลึกพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง และวันทำบุญเพื่อแผ่นดินไทย นับแต่ปีพุทธศักราช 2530 เป็นต้นมา”
